Holokaust – słowo, które kryje w sobie straszną i tragiczną treść. Dosłownie oznacza ono „całopalenie”, czyli ofiarę hekatomby. W ogóle zaś odnosi się ono do zagłady i martyrologii Żydów europejskich dokonanej przez hitlerowców w czasie II wojny światowej. Od niedzieli 27 stycznia 2019 roku w całej Polsce trwają obchody Dnia Pamięci o Ofiarach Holocaustu.
Święto to zostało ogłoszone powszechnie w 2005 roku przez ONZ. Dziś po tylu latach od eksterminacji Żydów, jest ono obchodzone z całą świadomością przez Polaków, bo w Polsce mieszkało przed wojną najwięcej Żydów tj. 5 mln z ogólnej 6 milionowej populacji Żydów w całej Europie w 1939r.
Ideologie XX wieku, takie jak nazizm i stalinizm założyły całkowitą zagładę tej mniejszości. Zaczęło się od prześladowań przed wybuchem wojny, by w niedługim czasie całkowicie wyeliminować całą rasę żydowską. Służyć temu miały przede wszystkim obozy zagłady, czy masowe rozstrzeliwania. W ciągu całej wojny w Polsce zginęło 5 mln Żydów, z czego aż 4 mln w obozach zagłady, jak Oświęcim, Treblinka.
Również grodziska gmina i społeczność ma powody, aby włączyć się w obchody Światowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu. W tym roku miało to miejsce w środę 30 stycznia.
Grodzisko ma swoją barwną żydowską historię. Maluje się ona głównie w tzw. Grodzisku „Miasteczku”, czyli dawnym centrum życia zawodowego i obyczajowego. Mieszkała tu cała dawna żydowska społeczność w liczbie ok. 400 osób, czyli dzieci i dorosłych. Mieli oni tutaj swoje domy i warsztaty pracy oraz szkołę, synagogę i cmentarz tzw. kirkut. W większości utrzymywali oni dobre sąsiedzkie kontakty z tutejszą ludnością, dzieci chodziły razem do szkoły, wspólnie się bawiły i przyjaźniły ze sobą. Nie było jakichś wrogich antysemickich poczynań. Gdy przyszli Niemcy wszystko się zmieniło. Ci, którzy zostali, bo nie zdążyli lub nie mieli dokąd uciec, stracili życie w czasie rozstrzeliwań.
Postaci i działania tutejszych Żydów wspaniale przybliżył emerytowany nauczyciel historii i regionalista pan Bogumił Pempuś w ciekawej prelekcji „Twarze grodziskich Żydów na tle historycznym”. Obecni na spotkaniu seniorzy z Dziennego Domu Opieki w Grodzisku Dolnym, seniorzy z klubów seniora oraz młodzież szkolna poznali wiele ciekawych faktów na temat wielowiekowej polsko-żydowskiej historii oraz historię i sylwetki Żydów z Grodziska.
Jedną z osób, o której życiu opowiadał pan Pempuś, był Ilex Beller, który mieszkał w Grodzisku „Miasteczku” wraz z rodziną. W wieku 14 lat wyemigrował on w poszukiwaniu chleba i pracy. Po długich przeprawach przez kilka krajów dotarł wreszcie do Francji i tam osiadł na stałe. Po 70 latach powrócił on do Grodziska, by z sentymentem i łzami w oczach zobaczyć i przypomnieć sobie kraj swego dzieciństwa, zobaczyć ziemie swoich przodków i wrócić do korzeni. O tym wszystkim traktuje film pt. „Miasteczko”.
Z filmu dowiadujemy się również, że te wspomnienia związane z dzieciństwem, rodzicami i rodziną były dla Ilexa tak żywe i mocne, że dzięki talentowi malarskiemu przelał je na płótna. Z tej całej kolekcji prac powstał bogaty album wzbogacony opisami samego autora. Dzięki temu mogliśmy zobaczyć unikatowy świat żydowskiej kultury i życia codziennego. Świat, który uczy nas przeszłości i szacunku dla niej.
Ostatnim etapem środowych wydarzeń było przejście na cmentarz żydowski, gdzie złożono wiązanki kwiatów, zapalono znicze i zmówiono modlitwy za spoczywających tam grodziskich Żydów.
Wydarzeniu temu towarzyszyła wystawa prac plastycznych uczniów ze szkół podstawowych i gimnazjów z terenu gminu zatytułowana „Holokaust – pamiętamy”.