W dniu 8 marca panie z Koła Gospodyń Wiejskich w Grodzisku Dolnym uczestniczyły w konferencji p.t.” Zioła w gospodarstwie:- tradycyjne uprawy i zastosowanie ziół w gospodarstwie domowym” prowadzone przez panią dr inż. arch. kraj. Martę Pisarek w Podkarpackim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Boguchwale.
Uroczystego otwarcia konferencji dokonała pani Ewa Leniart – Wojewoda Podkarpacki. Pani dr inż. arch. kraj. Marta Pisarek nawiązała do historii uprawy ziół oraz zastosowania w życiu codziennym.
Początki ogrodów i kącików zielarskich sięgają starożytności. Już wówczas uprawiano w nich wiele gatunków roślin leczniczych oraz roślin stosowanych do przyprawiania potraw.
W czasach średniowiecza ogrody znajdowały się często wewnątrz murów zamkowych, gdzie oprócz roślin zielarskich uprawiano wiele gatunków roślin ozdobnych. Nazywano te ogrody herbariami (zielnik).
Niemałą zasługę w tej dziedzinie przypisuje się zakonnikom. Zakładali oni i urządzali ogrody klasztorne według ścisłych wzorów. Uprawiane w nich rośliny były zbierane, suszone i przechowywane w specjalnych pomieszczeniach. Później powstały apteki przyklasztorne, w których surowce zielarskie przerabiano i mieszano ze sobą wytwarzając odpowiednie „ziółka” przeciwko konkretnym chorobom.
Typowymi postaciami ziół leczniczych są m.in. nalewki i wyciągi.
Nalewka – jest dość trwałą postacią leku. Otrzymuje się ją przez zalanie ziela spirytusem, wódką lub winem. Wyrabia się nalewki proste ( z surowca jednorodnego) oraz nalewki złożone.
Wyciąg jest stężonym wyciągiem wodnym lub spirytusowym. Otrzymywany z surowców roślinnych metodą ekstrakcji ciągłej, w temperaturze pokojowej. Sporządza się je w proporcji : 1 część surowca – 1 część rozpuszczalnika.
Przepisy na nalewki przedstawione na konferencji:
Nalewka z czarnej porzeczki.
Przyrządzona ze świeżych owoców – na 1 część owoców bierze się 10 części wódki. Proporcje można zmieniać, zwiększając ilość owoców, wtedy otrzymamy wyciąg o mniejszym stężeniu alkoholu.
Otrzymany specyfik poprawia krążenie i przeciwdziała przeziębieniom.
Benedyktynka – Legendarna nalewka.
Składniki:
½ litra spirytusu 96%,
¼ litra wody,
20 dag cukru,
-po szczypcie przypraw: goździków, cyn amony, szafranu, czarnego pieprzu, anyżku, kardamonu, majeranku, kminku,
- po szczypcie ziół: mięty, lawendy, tymianku, korzenia rabarbaru, piołunu,
- 6 pestek jabłek.
Wykonanie:
- Zrobić syrop z wody i cukru, połączyć spirytusem.
- Zalać wszystkie składniki za wyjątkiem szafranu i lawendy. Odstawić na godzinę.
- Następnie dodać szafran i lawendę, ale tylko na 15 minut.
- Wreszcie zlać, przefiltrować przez bibułę filtracyjną, przelać do butelek, te zakorkować, zalakować i wynieść na 2 – 3 miesiące do piwnicy by dojrzała. Oczywiście im dłużej tym lepiej.
Za zaproszenie na konferencję dziękujemy pani Renacie Mazurek z ODR w Leżajsku.